....

በኢ.ፌዴ.ሪ ህገ መንግስት አንቀጽ 50 ቁጥር 2 መሠረት የፌዴራሉና የክልል መንግስታት ስልጣን ህግ አውጪ (Legislative Body )፣ ህግ አስፈፃሚ (Executive Body) እና ህግ ተርጓሚ (የዳኝነት) (Judiciary) አካላት በሚል የተከፋፈለ ሲሆን በዚህ መሠረትም የአዲስ አበባ ከተማ ምክር ቤት የከተማዋ ትልቁ ስልጣንና ህግ አውጪ አካል ሆኖ ይገኛል፡፡ የአዲስ አበባ ከተማ ምክር ቤት በመጀመሪያው ምርጫ ዘመኑ 138 የምክር ቤት አባላት በማካተት የተቋቋመ ሲሆን ከነዚህም ውስጥ 111 አባላት ወንዶች፣ 27 አባላት ደግሞ ሴቶች ነበሩ፡፡ የምክር ቤት አባላት ልየታን በተመለከተ ከ10ሩም ክፍለ ከተማ የተወከሉ ሲሆን እንደየክፍለ ከተማው የቆዳ ስፋትና ህዝብ ብዛት ከ11-14 ተወካዮቻቸውን እየመረጡ የሚልኩበት አግባብ ተፈጥሯል፡፡

የከተማችን የመንግስታዊ ስልጣን አደረጃጀት ባለሶስት እርከን የስልጣን ክፍፍል ስርዓት (Three tier system) የሚከተል በመሆኑ ከከተማ በተጨማሪ የክፍለ ከተማና የወረዳ ምክር ቤቶችም ተቋቁመው በህግ የተሰጣቸውን ስልጣን በአግባቡ ሲወጡ የነበሩ መሆናቸውን እየጠቀስን ሁሉም በየደረጃው ለመልካም አስተዳደርና ዴሞክራሲ ስርዓት ግንባታ ተግባራት የጐላ ተሳትፎና አስተዋፅኦ አበርክተዋል፡፡

....

የምክር ቤቱን 1ኛ ምርጫ ዘመን መጠናቀቅ ተከትሎም በ2005 ዓ.ም በተካሄደው ሁለተኛው የአዲስ አበባ ከተማ ምክር ቤት ምርጫ በድጋሚ እንዲከናወን ተደርጓል፡፡ በዚህም በምክር ቤቱ የነበሩ 138 መቀመጫ ወንበሮች ያሸነፈው ገዢው ፓርቲ ኢህአዴግ የነበረ ሲሆን ምክር ቤቱ 40 በመቶ የከተማዋን ምሁር፣ 40 በመቶ የከተማዋን ጥቃቅንና አነስተኛ ተቋማት እና 20 በመቶ ደግሞ የከተማዋን ነዋሪ ህዝብ እንዲወክል ተደርጐ የተዋቀረ ነው፡፡ ይህም የከተማ ምክር ቤቱ ተጠሪነቱ ለመረጠው የከተማዋ ነዋሪ ህዝብና ለፌዴራል መንግስት ነው፡፡ የህፃናትን ድምፅ ሊያሰሙ የሚችሉ ህፃናትን ለመፍጠር እንዲቻል ከኢ.ፌ.ዴ.ሪ የህዝብ ተወካዮች እንባ ጠባቂ ተቋም ጋር በመተባበር በአዲስ አበባ ከተማ ከአስሩም ክፍለ ከተሞች በተውጣጡ 200 ህፃናት በተካሄደ ጉባኤ በታህሳስ ወር 2002 ዓ.ም የህፃናት ሞዴል ፓርላማም ተመስርቷል፡፡

...

የ6ኛው ሀገራዊና 3ኛው የአዲስ አበባ ከተማ ም/ቤት በግንቦት 2012 ዓ.ም መካሄድ ቢኖርበትም በመላው ዓለምና በሀገራችን በተከሰተው የኮሮና ቫይረስ ወረርሽን ምክንያት የፌዴሬሽን ምክርቤት በሰጠው የህገ-መንግስት ትርጉም የፌደራል፣ የክልልና የከተማ አስተዳደር ምክር ቤቶች የሥራ ዘመን የተራዘመ ሲሆን ወረርሽኙን የመቋቋም አቅም በመፈጠሩ ከአንድ ዓመት በኋላ በሰኔ 2013 ዓ.ም ምርጫው እንዲከናወን ተደርጓል፡፡ ሦስተኛው የአዲስ አበባ ከተማ ም/ቤት በአዲስ ምዕራፍ በ6ኛው ሀገራዊና በከተማችን የ3ኛው ዙር የምርጫ ዘመን ተመራጭ የም/ቤት አባላት በልምድ፣ በሙያ ስብጥር፣ በትምህርት ደረጃ፣ በብዛህነት ተዋፅኦ፣ በመልካም ፈቃድና ቁርጠኝነት ከም/ቤት የሚጠበቀውን ውጤት ለማረጋገጥ ከፍ ባለ ዝግጅትና ስነ ልቦና ስራውን መስከረም 17 ቀን 2014 ዓ. የጀመረ ሲሆን ለውጡን ማሻገር የሚችል አደረጃጀትና አሰራር ተፈጥሮ በምርጫ ዘመቻ ወቅትና በኋላም በገዥው ፓርቲ ጉባኤ ውሳኔዎች ላይ ተመስርቶ ህዝቡ ላነሳቸው ጥያቄዎች ምላሽ መስጠት የሚያስችሉ የም/ቤት መዋቅርና አደረጃጀት በመፍጠር አሰራሮችንና የሰው ኃይል ብቃቱን ለውጡ ከሚፈልገው ተቋማዊ ሪፎርም አኳያ ከፍ ባለ ንቅናቄና ሞራል በርካታ ዝግጅቶች አድርጓል፡፡

...

የተከበሩ ወ/ሮ ቡዜና አልከድር ከመስከረም 2014 ዓ.ም ጀምሮ በሥራ ላይ ያሉ የምክር ቤቱን ቋሚ ኮሚቴዎች አደረጃጀት በተመለከተ ምክር ቤቱ በመጀመሪያው ምርጫ ዘመኑ የነበረውን የቋሚ ኮሚቴ አደረጃጀት በተመለከተ የአዲስ አበባ ከተማ አስተዳደር ቻርተር አዋጅ ቁጥር 361/1995 አንቀፅ 14 ንዑስ አንቀፅ 2 (ተ) መሠረት ሰባት ቋሚ ኮሚቴዎች በማቋቋም የአሠራር ሥርዓት ዘርግቶ ሥራዎችን ሲያከናውን ከቆየ በኋላ የም/ቤቱን አሠራር ለመወሰን ባወጣው ማሻሻያ ደንብ ቁጥር 3/2001 አንቀፅ 11 እና ንዑስ አንቀፅ 1 መሠረት በአምስት ቋሚ ኮሚቴዎችን ማለትም፡- 1. ማዘጋጃቤታዊ ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ 2. አቅም ግንባታ ማህበራዊ ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ 3. ከተማ ልማትና ኮንስትራክሽን ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ 4. መንግሥት በጀትና ወጪ አስተዳደር ቁጥጥር ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ 5. ህግና መልካም አስተዳደር ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ አደራጅቶ አስፈፃሚውን አካል በየዘርፉ በመለየት ክትትል፣ ቁጥጥርና ድጋፍ ሲያደርግ እንደቆየም በየስራ ዘመኑ የተከናወኑት ተግባራትና የተያዙ የመዛግብት መረጃዎች ያስረዳሉ፡፡ በዚህ አግባብ ሲጓዝ ከቆየ በኋላ በሂደት እያስመዘገባቸው ከሚመጣ ለውጦችና የአሠራር ማሻሻያዎች አንጻር በ2ኛው ምርጫ ዘመኑ በ2007 ዓ.ም የሥራ ዘመን ምክር ቤቱ በ2001 ላይ ባወጣው ማሻሻያ ደንብ ቁጥር 3/2001 መሠረት ከ5 ወደ 6 የቋሚ ኮሚቴዎችን ቁጥር ከፍ በማድረግ፡-

• የመንግስት በጀትና ወጪ አስተዳደር ቁጥጥር ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ
• የከተማ ልማትና አካባቢ ጥበቃ ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ
• የፍትህና መልካም አስተዳደር ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ
• የሴቶች፣ ህፃናትና ወጣቶች ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ
• የማዘጋጃቤታዊ አገልግሎት ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ እና
• የማህበራዊ ዘርፍ ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴዎችን በማደራጀት እና የአሠራር ሥርዓት በመዘርጋት

• የመንግስት ወጪ በጀት አስተዳደር ቁጥጥር ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ
• የማዘጋጃ ቤታዊ አገልግሎት ጉዳዮች
• የሰላም፣ ፍትህና መልካም አስተዳደር ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ
• የሴቶች፣ ወጣቶችና ማህበራዊ ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ
• የንግድና ኢንዱስትሪ ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ
• የከተማ ልማት፣ ኮንስትራክሽንና አካባቢ ጥበቃ ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ እና
• የመሠረተ ልማትና ትራንስፖርት ጉዳዮች ቋሚ ኮሚቴ